Genealogia

La genealogia es la cèrca de l’origina e de la filiacion de personas e de familhas.

S’encontra al mens tres menas de genealogias, que se sònan respectivament : genealogia ascendenta, genealogia descendenta e genealogia sucessorala.

La genealogia ascendenta es la mai practicada per çò que es la mai aisida. Se maina dels rèires d’una persona.

Cal partir d’un èsser, que sonam «  de cujus *» e ensajar de trapar totes sos aujòls en progressant d’una generacion a l’autra.

Lo nombre de personas serà multiplicat per dos a cada generacion. Es a dire 2 parents, 4 grands, 8 rèires-grands…eca

En França qualqu’un nascut en 1980 pòt esperar arribar a catòrze generacions duscas a l’entorn de l’an 1600, çò que fa quicòm coma 10 000 ascendents.

Mas aquò es la teoria, que mai d’un còp aquela chifra es partida per tres, per encausa d’abséncia d’archuis, de consanguinitat, d’enfant abandonat, de filha-maire, de migracion …eca. Çò que farà quicòm coma 4000 aujòls, qu’es ja una chifra d’importància.

La genealogia  descendenta, ela, se tracha de la descendéncia d’una persona, d’un coble, d’un nom d’ostal.

Demanda mai de cèrcas e es un pauc mai complicada, qu’aquí se pòt pas saupre quantas personas traparem, es variable.

Normalament se comença de faire la genalogia ascendenta, puèi cal partir del coble mai ancian conegut e cercar sa descendéncia tota duscas a l’ora d’ara.

La genealogia sucessorala, es la dels professionals, es a dire la dels genealistas.

Se fa a la demanda de notaris en carga d’una sucession vacanta. D’aprèp lo còdi civil francés cal cercar los eretièrs duscas al seisen gra de parentat collaterala.

Mas anam daissar de costat aquela generacion sucessorala e nos interessar sonque a la doas autras que pòdon èsser practicadas per quin que siá.

Per far de genealogia ascendenta o descendenta cal procedir per estapas.

D’en primièr cal recaptar lo mai d’entresenhas dins lo mitan familial o al prèp dels pròches.

Cal doncas arremosar totes los documents escrichs de la familha : carta d’identitat, libron de familha, libron militar, faire-saber (naissença, maridatge, rebondre), images de comunion, actes notarièrs , fòtos vièlhas ….Cal subretot pas doblidar d’interrogar los mai vièlhs de la familha, o notar tot e puèi far la tria.

D’en segond cal anar consultar l’Estat-Civil de las comunas que nos interessan per cercar las naissenças, los maridatges e los decèsses contenguts dins los registres.

Nos podèm ajudar de las taulas decenalas qu’existisson dempuèi 1793.

Dempuèi Villers-Cotterêt, la tenguda de registres per la glèisa en 1539 es obligatòria

Mas l’enregistrament de las batejadas es mai ancian e se pòt anar duscas a l’annada 1400 dins d’unas glèisas en França.

Dempuèi 1737 existís 2 serias parallèlas de registres parroquians (à 1792) e d’Estat Civil (dempuèi 1793).

Lo contengut d’aquelas doas serias es lo meteis, mas dins los vièlhs registres s’encontran de còps de diferéncias, doncas val melhor de cercar dins las doas serias.

De notar que « La seria comunala » es servada a la comuna o als archius comunals o depausada als archius departamentals, alara que « La seria del greffe » es servada als archius departamentals.

Vesèm doncas que los luòcs de cercas d’entresenhas son mai que mai las comunas e los archius departamentals, mas dempuèi qualques annadas La Tela es tanben un luòc de cerca, que mantuns departaments an numerisat sos documents e que mantunas associacions de genealogia an fach parièr.

De notar, pasmens, qu’aqueles cercas dins los registres de l’Estat Civil an de limits d’accessibilitat.

Los actes de naissença e de maridatge de mai de 75 annadas son comunicables, los autres non,

los actes mortuaris, eles, podon èsser consultats sulpic.

Mas i a tanben d’autres documents servats als archius departamentals que nos pòdon ajudar dins las cercas de genealogia, coma los recensaments de la populacion (que se debanèron cada 5 ans, levat los periòdes de guèrras, de 1836 entrò l’ora d’ara , mas cal mai de 30 ans per èsser comunicables), los registres de matriculas militaris, l’enregistrament (crompas, vendas, sucessions…), lo compoix, los actes notarièrs (en cò d’unes notaris tanben), los archius dels espitals (o dins los espitals).

Se trapa tanben d’entresenhas dins los cementèris.

Per çò que concernís los enfants plaçats o abandonats dempuèi mai de 100 ans, cal anar véser lo  Servici de Proteccion de l’Enfança e segon las modalitas d’abandon o de plaçament se pòt trapar d’entresenhas, mas cal provar la parentat. En contra es pas brica possible pels enfants trapats o nascuts jos x.

Dins los archius dels evescats se pòt tanben trapar d’entreshenas suls catolics (baptismes, comunions, maridatges, sepulturas).

Dempuèi qualques annadas la Tela es una sorga d’informacions de las bèlas amb un fum de sitis coma  «  Memòria dels òmes » de l’Estat Francés per trapar totes los « Defuntats per França », o de sitis d’associacions de genealogia (geneanet, geneabank, Fil d’ariane…), o encara los archius comunals, departamentals o nacionals sus la Tela.

Per pas se daissar negat per la resulta de las informacions recaptadas cal numerotar las personas.

Las doas numerotacions mas conegudas e mai emplegadas son la nunerotacion ascendenta Sosa-Stradonitz e la numerotacion descendenta d’Aboville.

Lo principi de la numerotacion Sosa- Stradonitz es simple. Cada aujòl a un numèro invariable.

La numerotacion s’avia de la persona que fa l’ascendéncia, que se sòna lo «  de-cujus » e que pòrta lo numèro 1. Son paire es lo 2 e sa maire es lo 3, son pepin pairal es lo 4 e sa menina pairala es lo 5, son pepin mairal es lo 6 e sa menina mairala es lo 7 e aquò contunha…

Los omes an totjorn un numèro par e las femnas impar, levat lo de-cujus qu’es impar (n°1).

Aquel sistèma se maina sonque dels aujòls directes, los collaterals an pas de numèro.

Lo principi de numerotacion descendenta d’Aboville es un pauc diferent.

La numerotacion partís d’un rèire comun a mai d’unas personas. Aquel aujòl pòrta lo numèro 1.

Sos descendents pòrtan lo numèro del paire o de la maire (filha-maire) e en mai d’aquò son numèro d’ordre de naissença : l’ainat es 1.1, lo segond 1.2 … eca.

Se los enfants son nascut d’un lièch diferent cal apondre una letra de l’alfabet (Ex : 1.1a, 1.2a, 1.3b …)

Per conéisser la generacion cal gaitar lo nombre de numèros. Lo 1.1.2 descend de la tresena generacion del rèire comun.

La genealogia es un trabalh menimós que necessita un fum de paciéncia, que s’i cal téner d’annadas entièras sens se malcorar.

Mantunes còps, las cercas s’acabaràn pas jamai, siá perque que d’unes registres mancan, siá perque las personas an migrat dins un autre luòc.

Dins aquel cas, cal ensajar de se desblocar per deduccion, en cercant de manera racionala, dins los luòcs mai prèps, puèi en alargar las cèrcas. Per çò que concernís los òmes, plan sovent en gaitar los registres de matriculas militars, se pòt trapar lo domicili novèl.

Cal pas trantalhar per anar a peta-lèga sonque per cercar un acte e mai que siam pas segur de capitar.

Cal èsser organizat per dire de pas èsser negat per las informacions o per las cèrcas que cal encara faire. Cal doncas téner un quasern amb totas las cercas que demòran de far e las escafar quand son complidas.

Cal s’acostumar a legir las cedas vièlhas que la grafia es pas la meteissa que uèi.

Fin finala cal èsser una vertadièra mirga de bibliotèca, aimar de legir e mai que mai de destriar los tèxtes, e subre tot cal respectar los escrichs que son la memòria de nòstres aujòls.

*  «  de-cujus » ven del latin «  de cujus successione agitur » = la succession de qui il s’agit.