d'unas curiositats

 capitèla

Una capitèla es un abric bastit en pèira seca que s’encontra dins la garriga o dins las vinhas del Miègjorn. Es pas vertadièrament una barraca per i viure de temps coma per exemple los burons d’Avairon, de Cantal o de lozèra, ont demòran los pastres pendent la sason de l’estiva e ont fabricavan lo formatge. La capitèla es puslèu una bastenda per s’aparar del missant temps o per i recaptar d’apleches. Defièch, autrescòps los païsans anavan trabalhar lor tèrra a pè o amb lo caval e avián pas léser de s’entornar a l’ostal pel miègjorn e doncas avián de besonh d’un endrech per se pausar un pauc. En mai d’aquò, los païsans en desbosigar las tèrras per las far lauradissas, trasián de clapasses que se’n servissián justament per bastir las capitèlas o ne far de muretas per randurar son ben o de laissas per téner la tèrra dins los penjals.

De capitèlas n’i a  de tota mena, d’unas pòdon cabir sonque una persona assetada, d’autras son mai  bèlas, e de còps, provesidas de laissas o de bancs de pèira inserits dins la construccion. N’i a  que son soletas, d’autras  incorporadas dins una muralha.

Per bastir las capitèlas es tot un art, las muralhas son quilhadas sens cap de mortièr amb sonque de lausas plan causidas per que s’aparian coma cal , mas es pasmens de còps necite de las cairar un pauc.

Per bastir la vòlta cal emplegar la tecnica del sortent, es de dire que cada lausa deu salhir cap al dintre de la del dejost. Lo tot ten de mercé lo contrapés de la  darrièra lausa a la cima.

una capitèla incorporada dins una muralha

Gulha caladada

Se parla sovent de carrièras caladadas o de rotas caladadas, mas pas brica de las gulhas caladadas, que son pasmens una curiositat particulara, vist que se’n encontra pas d’en pertot. D’efièch, las solas que coneissi fan part del paisatge del Miègjorn.

Lo Miègjorn es un país de secada, mas quand plòu a coga d’ase, coma se ditz, las gulhas son lèu emplenadas e lo ronfle de l’aiga que corrís fa de cròias e s’empòrta la tèrra de las gulhas e de còps tot s’engruna.

Es per se parar d’aqueles problemas que los païsans an agut l’idèia de caladar d’unas gulhas particularament expausadas. 

Sus la fòto se vei una gulha caladada justa aprèp un aigat. Aquela gulha es brica degalhada, pasmens s’i vei de cafi, pròva que la pluèja foguèt torrenciala. Mas lo valat a tengut còp de mercé a son caladatge de pèiras gròssas.  

gulha caladada