Abans i aviá pas
de veterinaris coma a l’ora d’ara, alara se caliá petaçar per sonhar d’unas
malautiás de las bèstias.
Per exemple per
sonhar la ranquièra dels motons o de las fedas, caliá s’acontentar de passar de
sulfata de coire sus las batas. Èra un bon desinfectant e cicatrisant.
Per arrèstar la
brasièra dels anhèls, caliá penjar un ramelet de bresegon (verdboisset) dins la
jaça e coma aquò la malautiá s’arrestava.
 |
| bregalon |
La ruda es una
planta que far partir lo lach de la canha qu’a cadelat. Cal fretar las mamèlas
de la canha amb aquela planta pendent qualques jorns e lo lach s’agota.
Dins la jaça i a totjorn un fum de moscas, e per i far la
caça caliá penjar un ramelet de bois a la fusta. Aital la nuèch las moscas s’i
pausavan dessús e demorava pas qu’a enrodar lo bois e las moscas d’una saca, puèi
d’i tustar dessús amb una bròca per las far càser al fons de la saca. Aquò
fach, caliá traire la saca del ramelet de bois sens daissar s’enfugir las
moscas e anar immergir lo tot (moscas e saca) dins d’aiga per las negar e aprèp
las donar de manjar a la polalha.
Paréis que los
cavals agostins (nascuts al mes d’agost) an las dents que creisson mens
rapidament que los autres.
Aquò fa que
d’unas personas, que los escrupuls los arrèstavan pas, vendián los
« agostins » en afortir qu’avián sonque uèit o nòu ans, alara que
passavan los catòrze o quinze ans. En
saupre d’un caval pòt viure duscas a vint o vint e cinc ans, la persona que
crompava de cavals agostins se fasiá enganar.
Se debana un
pauc lo meteis fenomèn per las fedas. D’efièch las fedas nascudas al mes
d’agost servan las dents mai de temps que non pas las fedas nascudas al mes de
febrièr que las perdon mai o mens al cap de quatre annadas. De notar que la
gòdas son de fedas vièlhas qu’an las dents que remenan e que las torigas son de
fedas estèrlas qu’anhelaràn pas jamai.
Per servar las
vises sens que se cussonan las cal copar en luna vièlha.
Per servar la
lenha es un pauc mai complexe. D’efièch cal copar los arbres de las fuèlhas
caducas pendent lo darrièr quartièr de la luna vièlha e del temps de la saba
descendenta ( d’agost a febrièr). Al contra cal copar los arbres de las fuèlhas
persistentas pendent la luna nòva e tornamai del temps de la saba descendenta.
Per servar la
frigola lo mai de temps possible, la cal amassar per Santa Crotz (3 de mai).
Per capital lo
jolverd, lo cal semenar per San Josèp (19 de març).
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire